W ciągu roku szkolnego, w szóstych klasach, w których uczę etyki, przeprowadzam ćwiczenia z myślenia i pisania, których wyniki zarówno dla mnie, jak i dla dzieci mają charakter oceny stanu wiedzy uczniów. Ale nie oceny w sensie wystawiania stopnia z zadnia „Jak dobry jestem w myśleniu?” lecz raczej w sensie meldunku zwrotnego „Co mi dały lekcje etyki w zakresie zrozumienia pojęć i kategorii moralnych”

Każde z pojęć drukuję na osobnej kartce A4 i kładę kartki uczniom na stolikach. Dzieci mogą swobodnie przemieszczać się po klasie, żeby mieć dostęp do wszystkich wyłożonych kartek. Ich zadaniem jest napisanie zdania wyjaśniającego każde z pojęć , może to być także myśl związana, kojarząca się z danym pojęciem.

Kolejność odniesienia się do poszczególnych pojęć jest dowolna. Kiedy zdania, skojarzenia są zapisane, można dopisać jeszcze swoją opinię albo zapisać pojęcie przeciwstawne.

Inną możliwością jest zastosowanie zamykanych pudełek z zapisanymi na wieczkach pojęciami. Do pudełek dzieci wkładają karteczki z zapisanymi zdaniami wyjaśniającymi dane pojęcie.

Na zakończenie odczytywane są zapisane przez uczniów wyjaśnienia pojęć i związanych z nimi skojarzeń. Niekiedy robię plakat z wynikami ćwiczenia.

Istotą i celem ćwiczenia jest wzięcie się za bary z raczej abstrakcyjnymi pojęciami. Dla mnie jest to doskonała okazja do rozeznania braków pojęciowych u uczniów i zajęcie się ich uzupełnieniem.

Dzieci często same proszą o wyjaśnienia pojęć. Przypominają też sobie, że już kiedyś zajmowaliśmy się którymś z tematów/pojęć na lekcji etyki – to mnie bardzo ciszy, że przerabiany wcześniej materiał utrwalił się uczniom.

Listę pojęć zastosowanych w tym ćwiczeniu można oczywiście zestawiać dowolnie.

Ja najchętniej używam w ćwiczeniu następujących pojęć:

Sumienie, wola, sprawiedliwość, wolność, humanitaryzm, zwątpienie, szczęście, strach, obojętność, miłość, posłuszeństwo, radość, wiara, respekt, oferta (propozycja), zakłopotanie, zaufanie, żałoba, przynależność do natury, zakaz, odwaga, tolerancja, złość, dyscyplina, przyjaźń…..

Gudrun Grimm, berlińska nauczycielka Lebenskunde (etyki humnistycznej)

Źródło: Lebenkundeblätter 70/2012

O czym uczą się dzieci na Lebenskunde: http://www.etykawszkole.pl/baza-wiedzy-/materiay-edukacyjne/61-ramowy-plan-lekcji-lebenskunde-nauki-o-yciu

Tłumaczył i opracował Andrzej Wendrychowicz